De rechtbank Gelderland deed eind vorige maand een interessante uitspraak. Het betreft zogenaamde "toeval-amerikanen". Dat zijn niet Amerikanen die een toeval hebben gehad maar mensen die zeg maar "bij toeval" Amerikaan zijn.
De eerste vraag die opkomt is hoe kun je nou bij toeval Amerikaan (VS-staatsburger) zijn?
1 Er zijn Amerikanen die menen dat door een andere nationaliteit aan te nemen zijn hun Amerikaanse nationaliteit verliezen;
2 Er zijn -en deze is belangrijk voor ons verhaal- mensen die geboren zijn in Amerika maar er niet zijn opgegroeid en zich er niet van bewust zijn dat zij ook de Amerikaanse nationaliteit bezitten;
3 Of degenen die zijn geboren uit Amerikaanse ouders maar van wie de geboorte nooit is registreerd in de VS;
4 Of men heeft 1 ouder die de VS nationaliteit heeft en die minimaal 5 jaar in de VS heeft gewoond waarvan 2 jaar na de leeftijd van 14.
Zoals gezegd nummer 2 is voor ons van belang. Waarom zult u zich wellicht afvragen. Nou, omdat de VS nationaliteit koppelt aan belastingplicht. Dus indien u onverhoed de Amerikaanse nationaliteit bezit dient u in beginsel elk jaar aangifte inkomstenbelasting te doen in de VS.
De relevantie van de uitspraak van de rechtbank Gelderland is de volgende. Zo een 10 jaar geleden werd de wereld opgeschrikt door de zogenaamde FATCA wetgeving; "Foreign Account Tax Compliance Act". Banken en vermogensbeheerders hebben er een enorme klus aan gehad om de betreffende formulieren in te vullen en in te dienen. Ik heb in die tijd clienten daarmee bijgestaan en ik kan mij herinneren hoe lastig dat was. Ik heb er wel een geweldige vriendschap aan een nu in Liechtenstein werkzame vermogensbeheerder aan overgehouden (nadat hij mij grondig had uitgelachen na het bij hem inleveren van zo een formulier).
Zoals de rechtbank Gelderland opmerkt: "Naar aanleiding van de FATCA heeft Nederland een intergouvermentele overeenkomst (GA) gesloten met de VA omde uitwisseling van informatie op overheidsniveau te realiseren (NL IGA)."
Een aantal mensen heeft dus ten overstaan van de rechtbank Gelderland gesteld dat zij er niet bijzonder van geporteerd zijn dat de Nederlandse overheid in hun geval gevolg geeft aan deze IGA. want dat kan ook feitelijke belastingplicht opleveren in de VS (en als je dan in je land van inwoning te weinig hebt betaald in de ogen van de VS kun je bijbetalen. Ik ga niet in detail in op de opgevoerde argumenten van eisers maar kort gezegd is het oordeel van de rechtbank dat de IGA een wettelijke verplichting oplevert voor de Nederlandse belastingdienst waar ook de AVG (Algemene verordering gegevensbescherming) ook niet aan kan tornen.
Er zijn mogelijkheden om de pijn te verlichten:
1 Als je in het verleden je VS nationaliteit hebt opgezegd dan wel van plan bent om dat te doen kun je boetes voorkomen;
2 Er zijn gestroomlijnde procedures voor degenen die kunnen aantonen dat zij niet opzettelijk niet hebben voldaan aan hun Amerikaanse aangifteplicht. Door over de laatste drie aangifte te doen is men weer "netjes" in ogen van de Amerikanen.
Doet u dat allemaal niet dan wordt sterk aangeraden om niet naar de VS te gaan en ook niet om daar toevallig neer te strijken. Stel je rechtstreekse vlucht naar Canada of Mexico moet uitwijken naar een Amerikaanse luchthaven?
De uiteindelijke remedie is om de Amerikaanse nationaliteit op te geven (of om aangifte te doen en blijven te doen in de VAS uiteraard).
